Roemenie 2002

Reisverslag

Verslag van de Roemenië werkvakantie 2002
van Harry de Jong

Met 14 personen, waaronder 3 begeleiding, zijn we naar het gehucht Haranglab in Roemenië gegaan om aldaar een "Kantine Sociale" winterklaar te maken. Dit wijkcentrum is bestemd voor de zigeuners die in het krottendorp aan de rand van het gehucht wonen. Een vrachtauto volgestouwd met bouwmateriaal, gereedschap, stretchers en dozen met kleding was ons al vooruitgegaan opdat we bij aankomst direct aan de slag konden gaan. De dozen kleding waren het resultaat van en geslaagde inzamelactie van jongerencentrum de Duinslag.


Een uur voor het vertrek wordt Raymond geinterviewd
door Radio West. Rick luistert mee.

Zaterdag 19 oktober

Het is middernacht. Er stapt een Nederlander op ons af. Hij heet Simon en hij komt de wasruimte in het project betegelen. Hij wacht dus gezellig met ons mee op de bus, want Heijmen zou een bus geregeld hebben. Maar waar is Heijmen? Geduld is een schone zaak, maar we willen nu toch echt wel van dit vliegveld weg. En ja hoor daar is Heijmen. Hij stapt met een glimlach op ons af. Hij is echt relaxed. De bus staat buiten en of we met hem meekomen. Er staat inderdaad een grote bus buiten. Onze bagage er vlug in gestouwd en op naar Haranglab. In de bus zitten we lekker ruim. Met Heijmen zijn ook twee Roma kinderen meegekomen, Maarien en zijn vriend Adri. Maarien is 14 jaar oud en werkt als tolk bij Heijmen. Hij spreekt goed engels.

Dat de buschauffeur van een gokje houdt blijkt uit zijn rijstijl. Het is maar goed dat Heijmen "God aan zijn kant heeft staan" want anders was dit verslag een stuk korter geworden. Inhalen daar waar er geen overzicht is, met volle kracht door haarspeld bochten. Nee niets is te dol voor deze chauffeur. Het is een harde werker want hij heeft vandaag ook al een schoolreisje gereden en hij zal vandaag overdag ook weer gaan werken. Hij maakt dus 36-uurs diensten. In het stadje Tirnaveni aangekomen sommeert hij ons over te stappen naar een andere bus. Deze bus is een gewone lijndienst en brengt ons in een uur naar Haranglab. Simon gaat dit weekend bij vrienden langs. We zullen hem maandag wel weer zien verschijnen. In Tirnaveni gaan Mike, Tim en Rik met Heijmen mee om hem te helpen met het hout wat in deze stad besteld is klaar ligt. Niet dus.

Haranglab.

Als we uitstappen voelen we de blubberige grond van Haranglab onder onze voeten. De straten zijn, op een rijtje stoeptegels na, onverhard. Dit rijtje doet dienst als voetpad. Er staat een paard en wagen uit de middeleeuwen. Dit dorp lijkt op een dependance van het Archeon. Mooie ouderwetse boerderijtjes met mooi gekleurd stucwerk, ossen en paardenwagens, onverharde wegen. Er wordt volop geoogst: mais en pompoenen.

We lopen met Heijmen naar het gebouwtje waar wij deze week zullen overnachten. Het is een ruimte ter grootte van een klaslokaal. De vrachtauto is nog niet aangekomen dus we slapen op de grond. Daarna lopen we naar de "Kantine Sociale" die ik vanaf nu het centrum noem. Deze ligt aan de andere kant van Haranglab. In de verte zien we tegen de heuvel op het krottendorp waar de Roma (de zigeuners) wonen. Ze worden daar door de gemeente gedoogd en daar is dan ook alles mee gezegd. Het centrum ligt aan de voet van de heuvel. Er staat ook en klein huisje naast. In dit huisje worden momenteel maaltijden bereid voor de Roma en houdt Heijmen kantoor. Wij krijgen daar een maaltijd die we zonder morren snel tot ons nemen. Suzie en Djudka zullen ons de komende dagen vaak verrassen met soep en brood.

Raymond en Danny inspecteren het pand. Het is allemaal zoals verwacht. Alleen erg jammer dat de vrachtauto nog niet is gearriveerd. Hij schijnt door de douane vastgehouden te zijn wegens overbelading. Wel 1.400 kilo te zwaar. De vrachtauto staat nu op een post van de douane in Roemenië. Daar gaat de douane moeilijk doen over de papieren en de kinderkleding, die er tot onze verbazing ook inzit. Het is namelijk verboden om kinderkleding in te voeren. Een handeltje van de chauffeur misschien? Ook liggen er autobanden en wielen in, ook weer van de vrachtwagenchauffeur. Zo kom je wel tot overgewicht. Die wielen hebben wij niet ingezameld, we zijn niet van de Quick Fit. Heijmen en de jongens komen terug met het slechte nieuws dat er geen hout is. Maandag wordt als nieuwe leverdatum beloofd. Nu wordt al een aantal weken aan Heijmen toegezegd dat het hout er "morgen" zou zijn. Echt vrolijk worden we er niet van.

Het is zaterdagmiddag. De zon schijnt en morgen mag er toch niet gewerkt worden dus we nemen ons gemak er maar van. De weldadige rust van de omgeving laten we over ons heen komen. En we genoten ervan. Een opmerking van één van de heren dat we ook bieten kunnen gaan verbouwen wordt dus niet in dank afgenomen. 's-Avonds maken we het gezellig met chips en een biertje en fris voor de kneusen. Het valt de groepsleden op dat de sigaretten en andere producten erg goedkoop zijn dus er wordt massaal bij Heijmen gewisseld om inkopen te doen bij het winkeltje annex café. Heijmen hanteert daarnaast ook nog een voor de groep gunstige wisselkoers. Raymond start een discussie over "de zin van het leven" en het is leuk om te horen hoe de groepsleden daar over denken.

Verslag van zondag 20 oktober

Bij gebrek aan goede sanitaire voorzieningen probeert Danny een alternatief uit. De aloude zinken emmer kan prima dienst doen als wasbak. Het water uit de put is wel koud. Niet iedereen volgt zijn voorbeeld. Zondagochtend gaan we naar de kerk. We zijn door de dominee uitgenodigd. De preek is het overdenken waard, alleen weten we niet waar de beste man het over heeft. De dienst is in het Hongaars en dat is nu net ons zwakke punt. Heijmen vertelt ook iets in de kerk. Hij spreekt in het Engels (helaas niet zijn sterkste punt) en de dominee vertaalt dit vervolgens in het Hongaars. Heijmen zegt niet te kunnen snappen dat de Roma helemaal niets hebben en dat er in Haranglab volle voorraadschuren zijn. Delen is ook in de kerk en in dit dorp dus niet zo eenvoudig. Na de kerkdienst maken we een grote wandeling door het woud. We picknicken op een heuvel waar we een mooi uitzicht hebben op de omgeving. Het is hier echt stil. Geen geluiden van motoren of machines.

Daarna gaan we bij een zigeunerdorp langs waar de zaken er wat beter voor staan. Er staat zelfs een tv in een huisje. Gezien de voedselvoorraad komen zij de winter wel door. We dalen af en komen in het krottendorp van Haranglab. Dit wordt een aantal van ons te heftig. Er wonen in kleine hutjes soms wel 20 mensen per hutje. Er ligt ook een doodzieke man in een hutje. Nee, dit is echt heel erg. Heijmen is hier heel populair. De zigeuners hebben opvallend mooie ogen, vragen om aandacht door aan onze kleren te trekken of vlak voor je te gaan staan. De bewoners willen graag dat we foto's van ze maken. Heijmen wordt aangesproken door een vrouw. Haar zoontje is erg ziek. Heijmen gaat dinsdag met hem naar het ziekenhuis.

's-Avonds wordt besloten dat Harry, Kefira en Tim met Heijmen meegaan om het hout en het cement op te gaan halen. Harry kan dan ook verslag doen en foto's opsturen in het internetcafé in de stad. Het is al wel duidelijk geworden dat een internetaansluiting niet mogelijk is in dit dorpje. Jammer want in de voorbereiding heeft toch veel tijd gezeten. Het is het meest praktische als zij in het huisje naast het wijkcentrum gaan slapen. Op weg naar dat huisje wordt ik nog door een achteruitrijdende Dacia aangereden. De bestuurster heeft dit niet door. Niet bepaald een BOB. We vermoeden dat er rijles wordt gegeven omdat er wel meer rare manoeuvres worden gemaakt. Geen gek idee om les te nemen. In het huisje naast het wijkcentrum slapen ook de twee bewakers van het terrein. Harry gaat aan het verslag werken terwijl Kefira en Tim met Heijmen meegaan voor de sleutel van het kantoortje, alwaar zij zullen gaan slapen.

Verslag van maandag 21 oktober

Kafira, Heijmen en ik stappen om 5.30 in de bus naar Tirnaveni. Daar aangekomen gaan we langs bij de man die het transport regelt. Hier blijkt dat er een deel van de vracht niet is aangekomen. Een rol isolatiefolie, 3 metselkuipen en wat machines "zijn zoek". De dozen met kleding staan nu in het magazijn. Heijmen verzekert zich ervan dat de deur goed op slot zit. We gaan naar het bouwmaterialenbedrijf. Daar ligt het hout gelukkig klaar. We gaan aan de slag. Dit is hard werken.

Als al het materiaal in de vrachtwagen zit is het wachten op de chauffeur. We gaan ondertussen even wat drinken en wat pinda's eten in een café. Heijmen krijgt van meerdere mensen aanbiedingen die variëren van paarden tot bestek. "De Blokker komt hier naar je toe". Ik ga met Kefira naar het internetcafé en we komen tot de ontdekking dat je wel heel snel van het internet wordt afgegooid. Nu even wat eten en op naar Haranglab.

We komen in de namiddag aan. De Chauffeur rijdt door tot het punt dat het volgens hem onverantwoord wordt om verder rijden. De weg is op dat punt ook erg slecht. Heijman roept snel de hulp in van een tweetal dorpelingen en de Roma. Met paard en wagen worden de dozen kleding, de planken en ander bouwmateriaal naar het project vervoerd. We zijn tot diep in de avond bezig. We zijn blij dat er nu eindelijk gewerkt kan gaan worden. Daar zijn we uiteindelijk voor gekomen.

De thuisblijvers hebben inmiddels de steiger opgebouwd en andere voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd. Simon is ook verschenen en is al volop bezig met tegelen.

Verslag van dinsdag 22 oktober

In plaats van de cementkuipen, die dus ook niet zijn aangekomen, worden er kinderbadjes gebruikt. Al snel is er een aardig papje waarmee Rik aan de slag kan. Hij wordt wel even van het werk gehouden door de bewaker en een andere man, die er van overtuigd zijn dat de Roemeense manier van stuken toch echt beter is dan het vakwerk dat Rik aflevert. Gewoon lekker laten kletsen Rik!

Bodjeck gaat al snel ook opzetten (de eerste laag cement opsmeren). Tot ergernis van Rik blijft Bodjeck de truffel stug "schep" noemen. Kefira is al snel arbeidsongeschikt doordat hij kalk in zijn linkeroog krijgt. Kalk brand! We spoelen het zo goed als mogelijk uit. Hij moet morgen naar de dokter. We zijn blij met de aanwezigheid van Wouter met zijn medische achtergrond.

Tijdens het avondeten komt er een zekere Mimi die Heijman niet op de meest fijnzinnige manier vertelt dat hij het allemaal fout doet. Zij zou het allemaal beter doen.

Rik heeft wat kinderbadjes geregeld en is ervan overtuigd dat wij daarin passen. Het water wordt verwarmd op kachel en gasfornuisje. Dit is een link ding want hij wil nog wel eens steekvlammen geven. Hij wordt dus alleen buiten gebruikt met de gasfles ver uit de buurt. Mike maakt een rooster en op tourbeurt gaan we in bad. Het is heerlijk om weer eens lekker schoon te zijn. Na een arbeidzame dat gaan we moe maar tevreden te bed. De vloeren liggen er nagenoeg in en het stucwerk ziet er goed uit.

Woensdag 23 oktober


De vloeren worden verder afgewerkt.

En het stuken gaat ook weer in volle gang door. Tim komt Bodjeck en Rik assisteren. Nu gaat het nog sneller. Ook is er nu een betonmolen gearriveerd. Deze heeft Mimi aangeleverd. Dit lijkt prettig, maar de hele ochtend zijn we bezig geweest om hem schoon te krijgen. Er zit ontzettend veel oud beton in dat steeds weer loskomt. Cynthia stort zich op het bevestigen van het isolatie materiaal tegen het dak.

Wouter en Kefira, Roxanne, Jayant en Dominique gaan naar het dorp. Kefira moet naar de dokter. Met behulp van Mimi die in deze stad woont komen ze redelijk snel geholpen. Kefira's oogleden zijn flink beschadigt en hij moet morgen terugkomen. Hij krijgt oogdruppels mee. Zij doen ook verslag per e mail in het internet café. Het is waarschijnlijk een chaotisch dagje voor hen geweest want de diskette is kwijtgeraakt en de tas met boodschappen.

De maaltijd bestaat nu uit rijst met bonen in een saus. Dit was gelukkig nog in voorraad.
Het zit al helemaal niet mee als ik 's-avonds ontdek dat de laptop niet meer oplaad. De poort voor de stroomtoevoer is defect geraakt.
We drinken nog wat in ons slaaphol en we gaan slapen.

Donderdag 24 oktober

Wouter, Kefira, Harry en Roxanne gaan weer naar de stad en proberen in twee uur tijd de volgende zaken te regelen: doktersbezoek Kefira, hem staan een paar injecties te wachten, verslaglegging per e mail en boodschappen doen en de boodschappentas ook daadwerkelijk meenemen. Dit lukt, dus we zijn begin van de middag terug. Roxanne gaat samen met Jayant en Dominique koken.

Ik kan weer met de hand specie gaan maken, want de betonmolen wilde 's-ochtends niet starten.

De groep krijgt 's-avonds een prima maaltijd voorgeschoteld. De kookploeg stond onder leiding van Roxanne. Gebakken aardappelschijfjes, een lekker stukje vlees en lekkere sperzieboontjes. Voor de speciale receptuur van vlees en boontjes kun je het recept bij Dominique verkrijgen.We zijn het erover eens dat elke dag soep met brood niet "ons menu" is. Vooral Danny heeft het zwaar gehad op dit gebied want hij houdt helemaal niet van soep.

Rik loopt met een hondje. Dit beestje werd uit een voordeur de straat opgegooid. Honden worden door de Roemenen niet als huisdier gezien. Rik heeft zijn besluit snel genomen. Hij gaat dit hondje adopteren. Hij gaat morgen met het aandoenlijke beestje naar de dierenarts in de stad om de juiste papieren te regelen en eventuele inentingen.

Ook Tim en Mike laten hun hart spreken door het timmeren van een prachtig hondenhok voor de waakhond. Deze hond ligt onder boom met een schuin geplaatst asbest afdak. Het nieuwe hok is een waar "paleisje" en wordt zelfs voorzien van huisnummer. Ook de naam Pluto komt erop. Dat de hond geen Pluto heet mag de pret niet drukken. Pluto moet even wennen aan dit nieuwe onderkomen welke zelfs is voorzien van bodemisolatie!

Vrijdag 25 oktober

Kefira, Wouter, en Spacy (naam van het hondje) gaan weer naar de stad. Mimi komt weer van pas want zij heeft contacten in de dierenwereld en weet ervoor te zorgen dat de dierenarts de juiste papieren voor Spacy in orde maakt. Het werk aan het projekt wordt afgerond. We ruimen de spullen op. 's-Middag komt de groep uit de stad en heeft vlees meegenomen voor de barbecue.

Rondom het vuur worden er zelfgemaakt liedjes gezongen en later is het smikkelen en smullen van het overheerlijke vlees. Heijmen vertelt over de bijbelse achtergrond van de Roma en al snel komt de discussie op "het geloof". Niet te geloven dat deze groep, waarin menig scheldwoord te horen valt, nu braaf aan een geloofsdiscussie deelneemt.

Zaterdag 26 oktober

We gaan vandaag met z'n allen naar Tirnaveni. Marien gaat ook mee. We gaan naar de markt en daarna lekker eten in een restaurant. Helaas is de markt alweer voorbij. Marien regelt een voetbalwedstrijd met de plaatselijke jeugd.

In het restaurant aangekomen blijkt dat er een bruiloft aan de gang is en dat we dus niet in het restaurant zelf kunnen eten. Er is in het pand nog wel een apart zaaltje waar we kunnen zitten. Het is helemaal op zolder. Mimi komt ook nog even langs om te overleggen hoe het vervoer morgen naar huis is geregeld. Zij had immers tegen Heijmen gezegd dat hij het vervoer helemaal verkeerd had geregeld. In haar optiek was dit te duur. Er was dus uiteindelijk niets door haar geregeld. Onder druk van Raymond gaat ze toch aan het werk. Er komt morgenochtend een busje die ons naar het vliegveld brengt.We moeten om 6 uur bij de school klaarstaan.

De maaltijd is lekker en we stappen met een tevreden gevoel de taxi's in naar Haranglab. Heijmen had 5 taxi's besteld. De groep stapte in de eerste vier in en Heijmen, Wouter en Raymond zouden op de 5e wachten. In Haranglab aangekomen melden de taxichauffeurs dat hun bedrijf helemaal geen 5 taxi's heeft en dat ze nu betaald willen worden. Naar onze begrippen is de prijs niet duur. 4 taxi's voor nog geen € 50,-- voor een reis van een uur. We hopen dat de drie de bus nog kunnen halen. Even later komen zij ook aan. Ze hebben een wiskunde leraar kunnen charteren maar wel voor een hoger bedrag dan de vier Taxi's tezamen. Zo gaat dat in Roemenië.
We maken ons klaar voor de nacht en zorgen dat we vroeg weg kunnen.

Zondag 27 oktober

Om zes uur 's-ochtends staan we klaar voor de bus. We beginnen wat onrustig te worden en er wordt gedacht aan het regelen van paard en wagen om naar Tirnaveni te gaan. Gelukkig komt tegen half zeven de bus aan. Dit is de laatste keer dat we over dit landweggetje hobbelend naar de stad gaan. 'Country road take me home'. Zou John Denver ook in Haranglab zijn geweest? Er zitten 14 zitplaatsen in en er is weinig plaats voor bagage. Dit steken we niet onder stoelen of banken en Mimi wordt hier boos om. Ze vind dat Heijmen en Maarien niet mee kunnen. Wij vinden van wel. Er moet voor de extra passagiers bijbetaald worden. Ook moet er vooruit worden betaald. Mimi stapt in de stad uit en wij gaan naar het vliegveld. De chauffeur heeft duidelijk zijn rijbewijs gehaald en we rijden op een verantwoorde wijze richting Boekarest. Zo nu en dan wordt er een stop in gelast. Voor nog geen vier € 4,-- per persoon genieten we van een heerlijk ontbijt met gebakken ei en koffie.

Op het vliegveld aangekomen blijkt dat de vlucht is gecancelled. Dit wegens de zware storm die in Nederland heerst. De hotels zijn vol dus we overnachten op het vliegveld. Raymond koopt de gehele vitrine leeg van de enige kiosk die nog open is. We maken er het beste van. Onder het genot van een kopje thee met Roemeense honing blijft de sfeer goed. Rik vat het allemaal treffend samen. 'Het is toch ook niet leuk als alles vlekkeloos verloopt. Nu beleven we tenminste wat'.

Voor het slapen stellen we onze bagage strategisch op om te voorkomen dat deze gestolen word. De sfeer is in dit gebouw niet echt vriendelijk. Er loopt veel bewaking rond. Als ik een bewaker vriendelijk toelach tilt hij zijn gevaarlijk uitziende geweer, (€ 12,50 bij de Bart Smit) dreigend op.

Maandag 28 oktober

We gaan nu met Roemeense vliegtuigmaatschappij "Tarom" naar Frankfurt in Duitsland en vandaar met de KLM naar Schiphol. Op Schiphol aangekomen kunnen we het haast niet geloven dat we toch nog thuis zijn gekomen. We worden er opgewacht door Frans-Ids, mijn vrouw Erna en de kinderen, de moeder van Dominique, Yvonne Koldewijn van wijkcentra Het Trefpunt, de moeder van Roeland, Wouters vrouw met kinderen en de vrouw van Raymond met zijn dochtertje Megan. Als Raymond zijn dochtertje in z'n handen heeft vergeet hij helemaal dat hij ADHD heeft. We zijn weer thuis.